Bản Thảo Vấn đáp

Tác giả:

Thể loại: YHCT Phương tễ, Y Học Phương Đông

Nguồn: Internet

Giới thiệu:

Tôi từ khi đi chơi ở Quảng Đông, được gặp ông Trương Bá Long, người thiên tư sáng suốt nhạy bén thông hiểu văn sư, lưu tâm thế sự, mà không học tập theo lối khoa cử, thật là người hiểu rõ sự lý. Thân phụ ông là Mạc Viên, từng được Trương Hương Súy tiến cử vào làm việc chính tr, thường lao tâm nên sinh chưng sốt. Bá Long cho là bổn phận làm con phải biết làm thuốc, hiểu sách thuố. Cách đây bảy năm, vào mùa xuân thân phụ ông bị cảm bệnh thời chứng có vẻ nguy hiểm, các thầy thuốc không chữa nổi, Bá Long hết sức cứu chữa, bèn được an toàn. Ông nổi tiếng một thời là thầy thuốc giỏi trong cả nước, càng thêm lưu tâm về y lý. Tình cờ gặp tô, ông mời ở lại giảng dạy. Ông nói rằng các thứ trung tây y thư mà tôi đã soạn đã rõ ràng về bệnh nguyên trị pháp chỉ còn thiếu Bản Thảo. Tôi nói:Trong phần biên soạn, tôi đã ngụ ý nói về dược tánh. Vã lại Bản Thảo in nhiều lần, đầy đủ rồi, khỏi làm lại thiêm phiền. Bá Long nói: Không phai thế. Bản Thảo của các nhà, khen ngợi phô trương nhiếu vị thuốc chữa được trăm bệnh, mà khi đem ra ứng dụng thì không trị được một bệnh nào, còn chú giải quá mênh mông. Hoặc là dụng ý cầu tinh lại rơi vào chổ sai lạc, cho nên muốn nói cao x, khó thu hiệu quả, vả lại lời trình bày trong đó thường sai lầm đối với các sách Thần Nông, Hoàng Đế, Trọng Cảnh. Neu không gia công hiệu chính, e rằng ý chí của cổ thánh không sáng tỏ ra ngoài thiên hạ được. Gần đây Tây y khi giải thích về thuốc thường công kích chổ sai lầm Trung y, mà thầy thuốc Trung y không giải đáp lời phát ngôn của người phương Tây, khiến cho tay y gây tệ hại càng nhiều. cái hại của Bản Thảo to lắm đâu phải nhỏ! tư đời Tấn đời Đường về sau, Bản Thảo xuất hiện rất nhiều, Cương Mục là tột bực, làm người ta mờ cả mắt. Năm ba nhà cố sức đào sau nghĩa lý trỡ nên mờ tối. Từ Linh Thai giỏi hơn hết trong một thời, lời của ông rất phù hợp với ý chỉ của Nội Kinh. Tiếc rằng lúc ấy không có thuyết của người tây phương, chưa có thể đối chứng để chú giải Bản Kinh. Nay Tiên Sinh học rộng Tây y, tham hợp với sách Hoàng Đế, Thần Nông, Trọng Cảnh để bày tỏ những chỗ không đúng đắn ở trong các sách đó. Nếu không đem Bản Thảo ra mà phát huy, thì còn ai cứu được cái tệ hại ấy? Tuy vật sản phương Tây có khác, và các thứ thuốc tân chế không thể kể xiết, nhưng đưa ra nghĩa lý chính đáng, nói ít hiểu nhiều, thì cứ theo đó mà chọn lựa. Không luận là thuốc Trung y, tây y. Mắt thấy, miệng niếm nhân đó suy ra biết được, tính được. Mong đừng giữ bí mật mà không công bố. Chỉ có Tiên Sinh nói rõ ra được để dạy tôi. Tôi cho lời nói đó cạn hết tình ý. Nhân cuộc vấn đáp mà làm thành sách này.